شاید اگر مظفرالدین شاه می‌دانست ورود اتومبیل به کشور باعث می‌شود شهرهای زیبای کشور یکی پس از دیگری همه چیز خود را از دست بدهند و تهران روزی به‌عنوان یکی از آلوده‌ترین و پرترافیک‌ترین پایتخت‌های جهان مشهور و نام‌آور شود و با هزاران معضل ریز و درشت دست و پنجه نرم کند، از ورود اتومبیل به کشور جلوگیری می‌کرد.
ترافیک واژه‌ای است که مدت‌هاست برای تهرانی‌ها راه عبور از آن بسته شده است، هرچند برای رفع ترافیک تا‌کنون مطالعات بسیاری با کمک کارشناسان داخلی و خارجی صورت گرفته و هزینه‌های بسیاری نیز صرف توسعه بزرگراه‌ها، احداث پل‌های هوایی و زیرگذرها، عریض‌کردن خیابان‌ها، اصلاح هندسی معابر، خط‌کشی و جدول‌بندی خیابان‌ها، نصب علائم و استخدام مأموران راهنمایی و رانندگی شده است اما باز هم نخستین چیزی که نظر هر تازه‌واردی را در تهران جلب می‌کند شلوغی خیابان‌ها، بی‌نظمی و ترافیکی است که سوهان روح شده است.
صبح تازه با ترافیک
هرچند ترافیک در تهران پایانی ندارد اما برای آنهایی که در تهران زندگی می‌کنند، ترافیک در هر فصل کم و زیاد می‌شود؛ به همین دلیل است که آنهایی که با ترافیک دست و پنجه نرم می‌کنند می‌دانند که با شروع ماهی مثل مهر و شروع رفت‌وآمد هزاران دانش‌آموز و دانشجو و... ترافیک شدت می‌گیرد.
مهرماه برای تهرانی‌ها یادآور تشدید ترافیکی است که برای عبور از آن باید زودتر از شش‌ماهه اول سال از خانه خارج شد؛ ترافیکی که چه بخواهیم و چه نخواهیم به آن عادت می‌کنیم اما این عادت کردن هرگز باعث نشده که به‌دنبال راه حلی برای عبور از ترافیک نباشیم. شهرداری تهران چند سالی است پیش از تشدید رفت‌وآمدها در شهر برنامه‌ریزی‌هایی را در این زمینه می‌کند؛ برنامه‌ریزی‌هایی که توانسته باری از دوش شهر بردارد و البته بیشتر حکم مسکنی را برای تب رفت‌وآمد در شهر داشته است.
برنامه‌ریزی‌ها برای مهار ترافیک از مرداد‌ماه شروع شد؛ ستادی با عنوان مهر رمضان که هم به‌دنبال راه‌های کاهش ترافیک رمضان بود و هم مهر ماه. پیش‌بینی معاونت حمل‌ونقل و ترافیک شهرداری تهران افزایش سفرهای شهری و به‌دنبال آن تشدید ترافیک از نیمه دوم شهریور‌ماه بود و از این‌رو ستاد مهر رمضان با برنامه‌ریزی‌های لازم از نیمه‌های مرداد تشکیل شد.
آن طور که سیدجعفر هاشمی تشکری توضیح می‌دهد، ستاد مهر رمضان با حضور دستگاه‌های مرتبط با مدیریت شهری مانند راهنمایی و رانندگی، آموزش و پرورش، معاونت خدمات شهری، معاونت فنی و عمرانی شهرداری تهران، آتش‌نشانی و اورژانس و همچنین سازمان مدیریت و نظارت بر تاکسیرانی، شرکت واحد اتوبوسرانی تهران و حومه، شرکت مترو تهران و معاونان ترافیکی مناطق 22گانه شهر تهران تشکیل و از 18مرداد جلسات آن در معاونت حمل‌ونقل و ترافیک تشکیل شده و از همان زمان تا پایان مهرماه در مورد ترافیک، برنامه‌ریزی‌های لازم را انجام داده است.او اهداف این ستاد را ایجاد هماهنگی‌های لازم برای ارائه خدمات مناسب در نیمه دوم شهریور و نیمه اول مهرماه عنوان می‌کند و می‌گوید: براساس رویکردهای اصلی ستاد مهر رمضان، پیش از آغاز مهرماه تجهیزات حمل‌ونقل عمومی با حداکثر توان آماده خدمات‌رسانی شد موانعی که در سطح معابر وجود داشت و سبب کند شدن حرکت خودروها بود از سر راه برداشته شد و ارتقای ایمنی معابر به‌خصوص ایمن‌سازی اطراف مدارس صورت گرفت تا با شروع ماه رمضان و آغاز سال تحصیلی جدید با کمترین مشکل مواجه باشیم، شهروندان تهرانی سفرهایی ایمن داشته باشند و ترافیک در همه نقاط شهر در حد قابل تحمل باشد. به گفته هاشمی تشکری مهم‌ترین همکاری این ستاد با آموزش و پرورش در مورد عملکرد سرویس مدارس بود تا از روز اول سال تحصیلی سرویس‌های مدارس فعالیت خود را آغاز کنند و والدین مجبور نشوند فرزندانشان را به مدرسه برسانند و بر تعداد سفرهای غیرضروری افزوده شود.
معاون ترافیک شهرداری تهران همچنین از آمادگی 100درصد مرکز کنترل ترافیک در این ایام خبر می‌دهد که با تمام امکانات و توان در این ایام فعال بوده و گره‌های ترافیکی را شناسایی می‌کنند؛ همینطور نیروهای اورژانس و انتظامی در مرکز کنترل ترافیک مستقر هستند تا درصورت وقوع حادثه، در کوتاه‌ترین زمان نیروهای امدادی به محل حادثه اعزام شوند.با وجود این هاشمی تشکری روان بودن ترافیک در مهرماه را بسته به همکاری شهروندان تهرانی می‌داند. او معتقد است: یکی از مهم‌ترین عوامل مؤثر در کاهش ترافیک مهرماه این است که شهروندان تهرانی از وسایل حمل‌ونقل عمومی استفاده کنند و تا حد ممکن از آوردن خودروهای شخصی به سطح شهر و سفرهای غیرضروری به‌خصوص در ساعات اوج ترافیک خودداری کنند.
با توجه به رویکرد این سازمان برای ترغیب شهروندان در استفاده از وسایل حمل‌ونقل عمومی، تجهیزات حمل‌ونقل عمومی با حداکثر توان آماده خدمات‌رسانی است؛ پیش از مهرماه اتوبوس‌هایی که به‌دلیل نقص فنی و نیاز به تعمیرات از رده خارج شدند، بعد از تعمیر دوباره به سیستم برگشته و اتوبوسرانی از اول مهرماه با 6هزار اتوبوس به شهروندان تهرانی خدمات‌رسانی می‌کند، از سوی دیگر مسافربرهای شخصی ثبت نام شده و خودروهای ون در خطوط تعیین شده ساماندهی شده و آغاز به کار می‌کنند.
معاون حمل‌ونقل و ترافیک شهرداری با بیان اینکه برای تسهیل تردد‌ها همزمان با بازگشایی مدارس باید تمامی فعالیت‌های عمرانی در سطح مناطق پیش از مهرماه به اتمام برسد و هیچ‌گونه سد معبری در مناطق به‌وجود نیاید، گفت: همینطور در جلسه ستاد مهر رمضان بر ضرورت استقرار تیم‌های موتور‌سوار و خودرویی آتش‌نشانی، اورژانس، امداد شرکت واحد و امداد خودرویی ایران خودرو و سایپا در نقاط از پیش تعیین شده جهت ارائه سریع خدمات و حضور بموقع تاکید شده است.
تقسیم رفت‌وآمد در شهر
یکی از موضوعاتی که با شروع سال تحصیلی مطرح می‌شود، تغییر ساعات کار مدارس، ادارات و بانک‌ها و کسبه است. امسال نیز با طرح این موضوع گفته شده مطالعات تغییر ساعت ادارات و مدارس به مجلس، شورای شهر و شورای‌عالی ترافیک ارائه شد که در آن بر کاهش ترافیک تهران درصورت ایجاد فاصله معنادار بین موج سفرها تاکید شده است.معاون حمل‌ونقل و ترافیک شهرداری مدیریت تقاضای سفر را یکی از مهم‌ترین راهکارهای حل معضل ترافیک می‌داند و معتقد است: با توجه به افزایش ترافیک و حجم انبوه سفرهای شهری با آغاز مهرماه، ایجاد فاصله معنادار بین سفرهای شهری گروه‌های مختلف اعم از آموزشی، اداری و اصناف یک ضرورت محسوب می‌شود و امیدواریم در ساعت آغاز به کار این گروه‌ها تغییرات مورد نیاز ایجاد شود.
تشکری هاشمی با تاکید بر اینکه در شهر تهران 3 گروه سفرهای دانش‌آموزی و دانشجویی، کارمندی و کارگری و اصناف و کسبه صورت می‌گیرد که می‌توان با ایجاد یک فاصله معنادار بین این سه موج از سفرها، در حد زیادی از تراکم ترافیک کاست، می‌گوید: براساس مطالعات صورت‌‌گرفته ساعات 6، 7، 8 و 9:30 به‌ترتیب برای آغاز به کار نیروهای مسلح و کارخانجات، ادارات، مدارس و اصناف پیشنهاد شده که البته در مورد جابهجایی ساعات آغاز به کار مراکز آموزشی و ادارات با توجه به اینکه برخی والدین برای رساندن فرزندانشان به مدرسه دچار مشکل می‌شوند، دیدگاه‌های متفاوتی مطرح است.
ستادهای منطقه‌ای
همزمان با فعالیت ستاد مرکزی مهر رمضان در معاونت حمل‌ونقل و ترافیک شهرداری تهران، با تشکیل ستادهای منطقه‌ای مهر رمضان، فعالیت این ستادها در 22 منطقه تهران رسما آغاز شده تا به‌صورت موازی و پوششی برای مهار ترافیک عمل کند.
در دستورالعمل صادره از جانب رئیس ستاد مرکزی مهر رمضان به شهرداران مناطق بیست‌و‌دو‌گانه تهران با اشاره به افزایش سفرهای درون‌شهری در آغاز سال جدید تحصیلی، اهمیت همکاری و هماهنگی مدیران مرتبط در جهت ارتقای کیفی و کمی جابهجایی مسافران و بهبود وضع مسیرهای ارتباطی مورد تاکید قرار گرفته است.
با توجه به این موضوع ستادهای مهر رمضان در 22منطقه تهران تشکیل و نخستین جلسه آن در نیمه مرداد ماه برای اتخاذ تدابیر و تمهیدات لازم از سوی معاونت‌های حمل‌ونقل و ترافیک هر یک از مناطق با همکاری نمایندگان دستگاه‌های مربوط در آن منطقه تشکیل شد. رفع معایب احتمالی چراغ‌های راهنمایی و اصلاح زمانبندی آنها و برطرف کردن نواقص احتمالی در معابر منتهی به مدارس و مراکز آموزشی از جمله کمبود تابلوهای راهنمای مسیر، تابلوهای انتظامی، اخباری و هشداردهنده، خط‌کشی‌ها و هم‌سطح‌سازی گذرگاه‌های عابر پیاده از جمله کارهایی بوده که ستادهای منطقه‌ای حداکثر تا بیست‌وچهارم شهریور به انجام رسانده‌اند.
